27.9.10

Dia Europeu das Línguas 26-09-2010, Casa dos Professores - Vilnius (Fotos)













No dia 26.09.2010 realizou-se nas instalações da casa do professor em Vilnius, uma série de actividades que celebraram o Dia Europeu das Línguas. O Instituto Camões esteve presente neste evento, elaborou um programa que passou por uma aula de introdução ao Português ministrada pelo leitor de Português, Nuno Guimarães, uma comunicação a cargo de Paulo Pereira que apresentou uma viagem pelo nosso país de um modo muito interessante, libertada de imagens turísticas banais, a projecção do filme "Atrás das Nuvens" de Jorge Queiroga e a apresentação do filme "Fados" de Carlos Saura.
No exterior, foi montado um stand do IC onde estiveram como colaboradores Margarita Kornejeva, Aleksandra Nagornaja e Kestutis Baltakys.

25.9.10

noite de "FADOS" / "Fado" naktis





O restaurante "Vandens Malunas" organizou no dia 22 de Setembro um evento de promoção da cultura portuguesa (http://www.vandensmalunas.lt/lt_naujienos.php), incidindo fundamentalmente no tema "fados"
A jornalista Erika Zabuleniene falou sobre a sua recente viagem a Portugal, tendo ilustrado a sua comunicação com excelentes fotografias feitas por si, durante a viagem. O enólogo Dominyku Velicka fez um interessante abordagem das regiões vinícolas portuguesas, realçando aquilo que no seu entender constituem as principais características dos vinhos portugueses. Antes da apresentação do filme "Fados" de Carlos Saura, Nuno Guimarães teve a oportunidade de falar sobre esta expressão musical portuguesa, apresentando depois do filme que foi muito apreciado pelos presentes que esgotaram a sala e reagiarm com palmas em diversas cenas do filme...
Foram servidas também algumas especialidades da cozinha portuguesa, acompanhadas com vinho do Ribatejo.

***************************************

Restorane "Vandens Malūnas" rugsėjo 22 d. įvyko portugalų kultūros vakaras, skirtas daugiausia „Fado“ temai (http://www.vandensmalunas.lt/lt_naujienos.php). Žurnalistė Erika Zabulėnienė pasakojo apie paskutinę kelionę į Portugaliją, iliustruodama savo pasakojimą puikiomis kelionės metu padarytomis nuotraukomis. Vyndarys Dominyku Velicka išsakė įdomų požiūrį apie Portugalijos vyno regionus, pabrėždamas jo nuomone pagrindinius Portugalijos vyno požymius. Prieš Carlos Saura filmo „Fados“ pristatymą, Nuno Guimarães kalbėjo apie šią Portugalijos muzikos raišką ir po filmo padėkojo dalyviams, garsiais plojimais reaguojantiems į įvairias filmo scenas. Taip pat buvo patiekti keletas Portugalijos virtuvės patiekalų kartu su Ribatejo vynu.

Iš portugalų kalbos vertė Margarita Kornejeva

Dia Europeu das Línguas - Visita ao Hospital Santariskes / Europos kalbų diena - apsilankymas Santariškių ligoninėje







No passado dia 22 de Setembro, o leitor de Português Nuno Guimarães, deslocou-se ao Hospital de Santariskes (Vilnius), no âmbito do Dia Europeu das Línguas, tendo leccionado para doentes (crianças dos 8 aos 16 anos), professores e médicos, uma aula sobre a Lingua Portuguesa. Experiência memorável com os presentes a desenvolverem entre eles, pequenos diálogos em Português!

*************************

Rugsėjo 22 d. portugalų kalbos dėstytojas Nuno Guimarães lankėsi Vilniaus Santariškių ligoninėje ir Europos kalbų dienos proga dėstė apie portugalų kalbą pacientams (vaikams nuo 8 iki 16 metų), profesoriams ir medikams. Įsimintina dalyvavusių patirtis, išsiplėtojusi į trumpučius portugališkus dialogus!

Iš portugalų kalbos vertė Margarita Kornejeva

Dia Europeu das Línguas 26-09-2010, Casa dos Professores - Vilnius






No próximo domingo, 26.09.2010, o Instituto Camões estará presente no evento organizado pelo VIKC - casa dos Professores (http://www.vikc.lt/?p=news&id=36) no âmbito do Dia Europeu das Línguas. Apresentamos aqui o programa da presença portuguesa, que inclui cinema, aulas de português e outras surpresas...

**********************

Sekmadienį, 26.09.2010, Instituto Camões dalyvaus Europos kalbų dienos VIKC – Mokytojų Namų renginyje (http://www.vikc.lt/?p=news&id=36). Čia pristatome Portugalijos šalies programą, įskaitant kiną, portugalų pamokas ir kitas staigmenas...

Iš portugalų kalbos vertė Margarita Kornejeva

24.9.10

Manoel de Oliveira explica «O Estranho Caso de Angélica» em Cannes / Manoelis de Oliveira Kanuose pristatė “O Estranho Caso de Angélica/Keistas Andželikos atvejis”


Filme abriu a secção «Un Certain Regard»


«O Estranho Caso de Angélica» teve a estreia mundial nesta quinta-feira no Festival de Cannes 2010 e Manoel de Oliveira apresentou em pessoa o filme que abriu a secção «Un Certain Regard».

«O Estranho Caso de Angélica» conta a história de Isaac (Ricardo Trêpa), um judeu que foge do massacre da II Guerra Mundial. Ao chegar a uma cidade da região do Douro, o jovem é chamado para fotografar Angélica (Pilar Lopez), que tinha acabado de falecer.
Aos 101 anos, o realizador mais velho do mundo finalmente concretizou o sonho de trazer para o grande ecrã um argumento que está na sua posse há quase 60 anos: «Pensei em fazer este filme logo a seguir à II Guerra Mundial. Hitler tinha morto seis milhões de Judeus e eles estavam a ir para Portugal e para os Estados Unidos. Agora é a mesma coisa, mas com os muçulmanos», referiu Manoel de Oliveira, citado pelo site do jornal «The Guardian», na conferência de imprensa que antecedeu a exibição do filme.


Apesar de decorrer nos anos 50, o realizador explicou que a película foca em temas contemporâneos, como a crise económica ou o desequilíbrio ambiental: «A crise económica é um assunto muito sério. Vejamos o caso da Grécia. Além disso, eu juntei ao filme a poluição, as chuvas que destruíram a Madeira e o Rio de Janeiro. Eu achei que não ia conseguir chegar ao Festival por causa da história do vulcão».

Num filme onde a morte é o tema central, Manoel de Oliveira refere que não tem medo de morrer: «Quando nascemos, a única coisa que podemos ter a certeza é a de que um dia morreremos. Só tenho medo é de sofrer. Felizmente, até agora, ainda não passei por nada de grave. A morte, para mim, é mais uma saída. Como Tolstoi dizia, é uma porta, uma porta de saída».


A ministra da Cultura, Gabriela Canavilhas, assistiu à estreia de «O Estranho Caso de Angélica». Em declarações à Agência Lusa, a Ministra mostrou-se «absolutamente encantada» com o mais recente filme de Manoel de Oliveira: «Ele não recorre a altas tecnologias, recorre a uma doçura e a uma poesia no tratamento de imagem que me fez lembrar rendas de bilros».

«Eu diria que o único defeito do filme é a música ser boa demais, no sentido em que nos transporta para a música e quase nos faz esquecer o lado pictórico que o acompanha», acrescentou Gabriela Canavilhas sublinhando que o filme «foi muito aplaudido» pela audiência.

Manoel de Oliveira continua inspirado e encontra-se já a planear um novo projecto, do qual não revelou nenhum detalhe.



Manoelis de Oliveira Kanuose pristatė “O Estranho Caso de Angélica/Keistas Andželikos atvejis”

Filmas atidarė “Un Certain Regard (pranc. “Ypatingos perspektyvos”)” sesiją


Pasaulinė “Keisto Andželikos atvejo” premjera įvyko Kanų kino festivalio 2010 metu, Manoelis de Oliveira pats pristatė filmą, kuris atidarė “Ypatingos perspektyvos” sesiją.

“Keistas Andželikos atvejis” pasakoja Izaoko (Ricardo Trêpa) istoriją, žydo, pabėgusio nuo Antrojo pasaulinio karo žudynių. Atvykus į Douro upės regiono miestą, jaunuolis pakviestas fotografuoti visai neseniai mirusios Andželikos (Pilar Lopez).


101-erių metų sulaukęs režisierius, vyriausias visame pasaulyje, galiausiai įgyvendino beveik 60 metų turėtą svajonę didiesiems ekranams: “Galvojau sukurti tokį filmą iškart po Antrojo pasaulinio karo. Hitleris atsakingas už šešių milijonų žydų gyvybes, o jie bėgo į Portugaliją ir Jungtines Valstijas. Dabar tas pats vyksta su musulmonais”,- teigė Manoelis de Oliveria laikraščiui “The Guardian” spaudos konferencijoje, pristačiusioje filmą.



Nepaisant to, kad prabėgo penkiasdešimt metų, režisierius paaiškino, kad filmas akcentuoja šiuolaikines temas, tokias kaip ekonominė krizė ar pusiausvyros aplinkoje nebuvimas: “Ekonominė krizė yra labia rimtas dalykas. Pažvelkime į Graikijos pavyzdį. Be to, į filmą įtraukiau taršos klausimą, lietus, kurie sunaikino Madeiros salą ir Rio de Žaneirą. Maniau, kad negalėsiu atvykti į festivalį dėl vulkano istorijos.”

Nors pagrindinė filmo tema yra mirtis, Manoelis de Oliveira teigia, kad jis nebijo mirti: “Kai gimstame, neabejotinai galime žinoti tik vieną dalyką – kad vieną dieną mirsime. Aš bijau tiktai kentėti. Laimei, iki šiol, nieko rimto man nenutiko. Man mirtis yra tik dar vienas išėjimas. Tolstojus yra pasakęs: tai – durys, išėjimo durys”.



Kultūros ministrė, Gabriela Canavilhas, dalyvavo “Keisto Andželikos atvejo” premjeroje. Portugalijos Agentūros pranešimu, ministrė “liko sužavėta” naujausiu Manoelio de Oliveiros filmu: “Jis nesiima naudoti aukštųjų technologijų, bet vaizdinius reiškia švelnumu ir poezija, kurie man priminė nėrinius”.

“Sakyčiau, kad vinintelis filmo trūkumas yra muzika – yra per gera, nes įtraukia ir beveik priverčia pamiršti tai, ką ji iliustruoja”,- pridėjo Gabriela Canavilhas, pabrėždama, jog filmas sulaukė gausių plojimų.

Manoelis de Oliveira su tokiu pačiu įkvėpimu jau planuoja naują projektą, kurio detalių neatskleidė.

16.9.10

Três Maravilhas Naturais de Portugal são das regiões autónomas / Trys iš Portugalijos Gamtos Stebuklų yra autoniminės sritys

Lagoa das Sete Cidades, paisagem vulcânica do Pico e floresta Laurissilva da Madeira foram três eleitas das Sete Maravilhas Naturais de Portugal divulgadas hoje num espetáculo realizado nas Portas do Mar, em Ponta Delgada.



Sete paisagens foram escolhidas entre 21 candidatas às Maravilhas Naturais de Portugal. São elas a lagoa das Sete Cidades, paisagem vulcânica do Pico, floresta laurissilva da Madeira, Parque Nacional da Peneda-Gerês, grutas de Mira de Aire, Portinho da Arrábida e Ria Formosa. Os Açores vencem, assim, em duas categorias.





A Declaração Oficial das Sete Maravilhas Naturais, que visa sensibilizar a preservação da natureza de Portugal, decorreu nas Portas do Mar, em Ponta Delgada, num espetáculo inovador denominado "Zain". A produção esteve a cargo da Franco Dragone e mostrou uma nova linguagem inspirada em três conceitos base: maravilhas naturais, simbologia do número sete e viagem.



O espetáculo contou ainda com a participação de Mariza num dos momentos altos da noite, onde a fadista subiu ao palco com mais 61 artistas de todo o mundo.
As candidatas ao título inseriam-se em sete categorias: Zonas Marinhas, Grutas e Cavernas, Praias e Falésias, Florestas e Matas, Grandes Relevos, Áreas Protegidas e Zonas Aquáticas Não Marinhas.



A votação terminou no dia 7 de Setembro, alcançando um total de 656.000 votos.



Conheça aqui os vencedores:
http://www.7maravilhas.sapo.pt/#/pt/maravilhas-naturais/vencedores






Trys iš Portugalijos Gamtos Stebuklų yra autoniminės sritys

Lagoa das Sete Cidades miestas ir Pico salos vulkaninis peizažas Azorų salyne bei Laurissilva miškas Madeiros saloje buvo pasirinkti tarp Septynių Portugalijos Gamtos Stebuklų, kurie buvo paskelbti uždaromajame renginyje Portas de Mar mieste Ponta Delgada saloje (Azorai).



Septyni peizažai, pasirinkti iš 21 galimo kandidato į Portugalijos Gamtos Stebuklus, yra Lagoa das Sete Cidades miestas ir Pico salos vulkaninis peizažas Azorų salyne bei Laurissilva miškas Madeiros saloje, Nacionalinis Peneda-Gerês parkas, Mira de Aire olos, Portinho da Arrábida paplūdimys ir Ria Formosa nacionalinis parkas. Taigi, Azorai laimi dviejose kategorijose.

Oficialiai Septyni Gamtos Stebuklai, kuriais siekiama apsaugoti Portugalijos gamtą, paskelbti buvo Portas do Mar mieste, Ponta Delgada saloje, novatoriško spektaklio “Zain” metu. Už pastatymą atsakingas buvo Franco Dragone siekė parodyti naują stilių, paremtą trimis pagrindinėmis koncepcijomis: gamtos stebuklais, skaičiaus septyni simbolizmu bei kelione.




Renginyje taip pat dalyvavo Mariza, pasirodydama svarbiomis nakties akimirkomis, kurių metu ši fado dainininkė dalinosi sceną su 61 atlikėju iš viso pasaulio.

Konkurso kandidatai rinkti iš septynių kategorijų: Pajūrio zonų, Olų ir urvų, Paplūdimių ir klifų, Miškų ir girių, Didingų kraštovaizdžių, Saugomų teritorijų bei Krašto gilumoje esančių vandens zonų.

Balsavimas baigėsi rugsėjo 7 d., iš viso surinkęs 656.000 balsų.

12.9.10

9.9.10

"MOMENTOS" de Nuno Rocha


MOMENTOS from Nuno Rocha on Vimeo.



"MOMENTOS" é uma excelente curta-metragem do português Nuno Rocha, com uma mensagem actualíssima. Não percam!

*************
"Akimirkos" yra puikus, aktualią mintį perteikiantis, trumpametražis filmas su portugalų aktoriumi Nuno Rocha. Nepraleiskite!


Iš portugalų kalbos vertė Margarita Kornejeva

Instituto Camões cria três pólos de coordenação na Ásia / Kamoinso (Camões) institutas kuria tris koordinavimo taškus Azijoje

O Instituto Português do Oriente (IPOR), vai coordenar a política cultural a da língua de Portugal na China e em duas regiões adjacentes, os países da Associação das Nações do Sudeste Asiático (ASEAN) e a área de Japão/Coreia do Sul. A intenção foi definida num documento de orientação estratégica divulgado pelo Instituto Camões (IC) explicada pela “crescente afirmação da Índia e da China como gigantes económicos” e ainda “a crescente importância que Macau vem adquirindo como plataforma regional de diálogo com os espaços da lusofonia”.



A intenção está expressa num documento de orientação estratégica do Instituto Camões (IC), apresentado em Julho, pela presidente do IC, Ana Paula Laborinho, durante a Assembleia-geral do IPOR. O documento define para toda a Ásia três “pontos de coordenação irradiadores”, as posições da rede do IC em Timor-Leste, na Índia e na China.

A escolha da Índia e China é explicada pela “crescente afirmação da Índia e da China como gigantes económicos” que apostam em I&D (investigação e Desenvolvimento), o que justifica a sua eleição “como objectivo prioritário de uma política cultural externa na região”, à semelhança, do que fizeram países como a Espanha, que em 2000 elegeu a Ásia como objectivo de política externa para a década, explica o IC na sua página na internet.

Quanto ao IPOR, que está implantado em Macau, o documento diz ser “entender do Instituto Camões que a acção externa nos domínios da língua e da cultura portuguesas ganhariam com a reutilização do modelo” que esteve na sua origem, não só pela distância de Portugal, mas também pelo “aproveitamento das sinergias assentes em proximidades culturais e, sobretudo, em condições materiais e simbólicas instituídas em Macau”.

No mesmo documento é referido que em relação ao IPOR, “com a reformulação dos estatutos ocorrida em Maio de 2009”, aquele instituto “restringiu a sua actuação a Macau e apenas ao domínio da língua”, passando o Estado Português, através do IC, a “assegurar sozinho os encargos financeiros relativos às estruturas existentes nos países do Sudeste Asiático, China, Coreia do Sul e Japão, antes partilhados”. No entender do IC, com essa mudança não foi encontrado “um modelo que pudesse beneficiar da posição estratégica do IPOR, bem como dos seus recursos humanos e materiais”. O Instituto ocupa actualmente um piso do edifício do Consulado-Geral de Portugal em Macau e detém o espaço onde está instalada a Livraria Portuguesa.
O IC defende no documento que “a crescente importância que Macau vem adquirindo como plataforma regional de diálogo com os espaços da lusofonia”, e as directivas do governo chinês, podem fazer beneficiar o IPOR “ou idêntico modelo”, da “cooperação com instituições locais” de Macau na formação de professores, na oferta de cursos extracurriculares e para fins específicos e na promoção de actividades culturais complementares do ensino da língua, “potenciando os meios materiais e humanos actualmente subaproveitados”. O português é língua oficial de Macau até 2049.

MACAU: PONTO DE PARTIDA PARA OUTRAS REGIOES

Ainda relativamente à China e a Macau, o documento destaca que o aumento da procura do português foi consequência das orientações dadas às universidades para introduzirem nos seus planos de estudos pelo menos duas opções de língua estrangeira. Actualmente, “existem seis leitorados e docência de português em pontos estratégicos (Beijing [Pequim], Tianjin, Xangai, Hua Qiao, Chengdu, Cantão, Hong Kong) ”, resultando alguns cursos de protocolos com universidades portuguesas, “o que deve ser incentivado”.



O documento define que, aproveitando a “condição de Macau como plataforma regional de política cultural externa”, lhe sejam agregadas duas outras grandes regiões. Os países da ASEAN, “onde desenvolvemos acção cultural – Indonésia, Malásia, Singapura, Tailândia, Vietname -, mas também aqueles onde pretendemos desenvolver ou retomar essa acção”, defende o documento. A segunda área de intervenção engloba a Coreia do Sul e o Japão.

TIMOR-LESTE: PLATAFORMA PARA A OCEÂNIA

Já a escolha de Timor-Leste como pólo coordenador de uma região asiática que engloba ainda a Austrália e a Nova Zelândia, decorre, segundo o texto, da sua “condição de país que escolheu o português como língua oficial”. “No caso de Timor-Leste, a sua relevância enquanto único país de língua oficial portuguesa na região justifica por si só a condição de pólo de coordenação”, frisa o documento.

Naquele pólo, o principal objectivo será “alcançar uma eficaz coordenação entre todos os actores da cooperação portuguesa no domínio da língua”. Uma recomendação é deixada ao Centro Cultural Português/IC de Díli no sentido de “reforçar a sua intervenção utilizando instalações de outras instituições, enquanto não dispõe de um espaço adequado às várias valências que é desejável possuir - biblioteca, livraria, Sala de exposições, auditório, centro de recursos pedagógicos”.



O documento enumera ainda as razões para aproveitar os recursos portugueses disponíveis em Timor-Leste, com vista a desenvolver uma política de língua na Austrália: a existência de uma comunidade portuguesa estimada em mais 50 mil pessoas e o aumento do interesse pelo português com a independência de Timor-Leste.
A resposta a estas solicitações “passa pelo apoio à abertura de cursos de licenciatura em universidades australianas, tendo como principal objectivo a formação de professores e, ainda, o estabelecimento de protocolos com as autoridades australianas para a oferta do português no ensino secundário, no sentido, aliás dos programas locais de promoção do multilinguismo”, acrescenta.

ÍNDIA: APROVEITAR A DIMENSÃO GEOGRÁFICA

A escolha do outro pólo estratégico, representado pela Índia, “deriva do reconhecimento da sua dimensão geográfica e crescente importância nos sectores da investigação e das tecnologias”, refere o documento de orientação estratégica.
O texto destaca ainda “o particular contexto do Estado de Goa”, onde “tem aumentado o interesse pelo português”. Actualmente, a cooperação do IC se restringe às universidades de Nova Deli, Calcutá e Goa, e a cursos esporádicos em Damão e Diu, “sendo a maioria leccionados por professores locais”.

O documento aponta a “necessidade de programas de formação e elaboração de materiais didácticos, inclusive no Estado de Goa, onde a Fundação Oriente desenvolve um programa de apoio financeiro às escolas do ensino secundário que oferecem português” e de “uma boa articulação entre o Centro Cultural Português em Nova Deli e o Centro de Língua Portuguesa em Goa, enquanto pontos de uma estratégia irradiadora do português como língua de comunicação internacional na Índia».

O IC detém uma posição maioritária (51 por cento) no IPOR, sendo o restante capital pertença da Fundação Oriente (44 por cento) e de um conjunto de empresas portuguesas.

[Retirado do jornal “Mundo Português”]




Kamoinso (Camões) institutas kuria tris koordinavimo taškus Azijoje

Portugalų Rytuose Institutas (IPOR) koordinuos kultūrinę politiką ir portugalų kalbą Kinijoje bei dviejuose kaimyniniuose regionuose – Pietryčių Azijos Tautų Asociacijos (ASEAN) šalyse ir Japonijos-Pietų Korėjos srityje. Ketinimą apibrėžtė Kamoinso instituto paskelbtas strateginio orientavimosi dokumentas, aiškinantis “Indijos ir Kinijos svarbos augimą kaip ekonomikos galiūnių” ir netgi “augančią Makau svarbą kaip dialogo su portugališkai kalbančiomis šalimis tramplinu regione”.

Kamoinso istitutas (IC) išreiškė ketinimą strateginio orientavimosi dokumente, kurį liepos mėnesį pristatė IC prezidentė Ana Paula Laborinho IPOR generalinės asamblėjos metu. Dokumentas apibrėžia visai Azijai tris “svarbiausius koordinavimo taškus”, IC tinklo padėtį Rytų Timore, Indijoje ir Kinijoje.

Indijos ir Kinijos pasirinkimas aiškinamas “Indijos ir Kinijos svarbos augimu kaip ekonomikos galiūnių”, kurios investuoja į tyrimus bei vystymąsi, taip pat aiškinamas “kaip objektyvus pirmenybės teikimas kultūrinei užsienio politikai regione”, o taip pat ir tuo, ką darė kitos šalys kaip Ispanija, kuri 2000 m. pasirinko Aziją kultūrinės užsienio politikos objektu šiai dekadai, - rašoma Kamoinso instituto internetiniame puslapyje.

Apie IPOR, kuris yra įsikūręs Makau, dokumentas sako, kad “Kamoinso instituto požiūriu, veikla užsienyje galėtų plėstis tose srityse, kuriose jau paplitusi portugalų kalba bei kultūra“, ne vien dėl atstumo iki Portugalijos, bet ir dėl „kitų kultūrinių jėgų panaudojimo ir, labiausiai, dėl kultūrinio artumo sąveikos bei simbolinių sąlygų Makau“.

Tame pačiame dokumente teigiama, jog ryšium su IPOR “su statuto performulavimu 2009 m. gegužę” šis institutas „apribojo savo veiklą Makau iki kalbos srities“, per Kamoinso institutą Portugalijos Respublikai „užtikrinti tik santykinę finansinę atsakomybę esamoms struktūroms Pietų Azijos valstybėse – Kinijoje, Pietų Korėjoje ir Japonijoje, prieš jas paskirstant“. IC požiūriu dėl šio pokyčio nebuvo rastas „naudos modelis nei IPOR strateginės pozicijoje, nei žmogiškuose ar materialiniuose ištekliuose“. Šiuo metu institutas užima vieną Portugalijos Generalinio Konsulo aukštą Makau mieste ir užima vietą, kurioje yra Portugališkas knygynas.

IC dokumente teigia, kad “auganti Makau svarba kaip dialogo su portugališkai kalbančiomis šalimis tramplino regione” ir Kinijos vyriausybės direktyvos gali pasitarnauti IPOR “tapačiu modeliu”, Makau mokytojų struktūros “bendradarbiavimu su vietinėmis institucijomis”, su siūlymu neauditoriniams kursams ir specifiniams tikslams bei papildomų kultūrinių veiklų mokant kalbos skaitinimu, “galimai panaudojant visas priemones bei žmogiškuosius išteklius”. Portugalų kalba yra oficiali Makau kalba iki 2049 m.

MAKAU: ATSPIRTIES Į KITUS REGIONUS TAŠKAS

Palyginus Kiniją su Makau, dokumente išskirta, jog portugalų paieškos augimas buvo universitetams duotos orientacijos – pristatyti savo studijų planuose mažiausiai dvi užsienio kalbų pasirinkimo galimybes – pasekmė. Šiuo metu yra “strateginiuose tiksluose numatyti šeši docento ir portugalų kalbos docento kursai (Pekine (Beijing), Tiandžine (Tianjin), Šanchajuje (Shanghai), Hua Qiao, Chengdu, Honkonge (Hong Kong)”, iš kurių išplaukia keletas protokolinių krypčių su Portugalijos universitetais, “kas turėtų skatinama”.



Dokumentas teigia, jog naudojimasis “Makau sąlygomis kaip regiono tramplinu kultūrinei politikai” sujungtų miestą su kitais dviem didžiuliais regionais. ASEAN šalys, “kuriose vystome kultūrinę veiklą – Indonezija, Malaizija, Singapūras, Tailandas, Vietnamas, - bei tos, kuriose ketiname vystyti tokias veiklas ar vėl užimti prarastas pozicijas”, - apie jas kalba dokumentas. Antra intervencijos sritis apima Pietų Korėją ir Japoniją.

RYTŲ TIMORAS: TRAMPLINAS Į OKEANIJĄ

Rytų Timoro pasirinkimą kaip koordinatovimo Azijos regione centrą, kuris taip pat apima Australiją bei Naująją Zelandiją, nulėmė, pasak teksto, jo “portugalų kalbos, kaip oficialios šalies kalbos, pasirinkimas”. “Rytų Timoro atveju, jo svarba, kaip vienintelės šalies savo regione, kurioje portugalų kalba yra valstybinė, pateisina sąlygą būti vienu iš koordinavimo centrų”, teigia dokumentas.

Šiame centre pagrindinis tikslas yra “siekti efektyvaus koordinavimo tarp visų narių portugalų kalbos bendradarbiavimo srityje”. Viena rekomendacija yra duota Portugalijos kultūros centro/Kamoinso instituto (IC) Dilio mieste (Rytų Timoras), siekiant “sustiprinti savo intervenciją, pasinaudojant kitomis institucijomis, nors nėra pakankamai vietos, kuri, pageidautina, būtų biblioteka, knygynas, parodų salė, auditorija arba pedagoginių išteklių centras”.

Dokumente taip pat nurodomi Portugalijos plėtros ištekliai Rytų Timore, su vizija plėtoti kalbų politiką Australijoje: priežastys yra dvi – tai, kad portugalų bendruomenė sudaro apytikriai daugiau nei 50 000 žmonių, bei augantis susidomėjimas portugalų kalba dėl Rytų Timoro nepriklausomybės.



Atsakymas į šiuos prašymus "yra parama įsteigiant bakalauro kursus Australijos universitetuose, mokytojų rengimą turint pagrindiniu tikslu, taip pat ir protokolų sukūrimas kartu su Australijos valdžios institucijomis dėl portugalų kalbos mokymo vidurinėse mokyklose šalia vietos programų, skirtų skatinti daugiakalbystę”, pridurta.

INDIJA: PASINAUDOTI GEOGRAFINIU ASPEKTU

Kito strateginio centro – Indijos – pasirinkimas “kyla iš jos geografinio dydžio pripažinimo ir didėjančią svarbą mokslinių tyrimų ir technologijų srityse”, teigiama strateginiame dokumente.

Tekste taip pat pabrėžiama, kad yra f“atsižvelgiama į konkrečias sąlygas Goa”, kur “vis labiau didėja susidomėjimas Portugalija”. Šiuo metu bendradarbiavimas su IC apsiriboja tik su universitetais Naujajame Delyje, Kalkutoje ir Goa, ir pavieniais kursais Damanas ir Diu, “kurių daugumą dėsto vietos mokytojai”.

Šiame dokumente pabrėžiama, jog “reikia mokyti ir rengti mokymo medžiagą, įskaitant Goa miestą, kur Rytų fondas rengia finansinės paramos programą, skirtą vidurinėms mokykloms, siūlančioms portugalų kalbos kursus” ir “glaudžius sąryšius tarp Portugalų kultūros centro Naujajame Delyje ir Portugalų kalbos centro Goa, kaip taškų, nušviečiančių portugalų, kaip tarptautinio bendravimo, kalbos mokymo strategiją Indijoje“.

Kamoinso institutas sudaro daugumą (51 procentas) IPOR, likusi kapitalo dalis priklauso Rytų fondui (44 procentai) ir Portugalijos bendrovių grupei.

[Paimta iš laikraščio "Portugalų pasaulis" ("Mundo Português”)]